انواع فرآورده‌های گوشتی

با توجه به تنوع بسیار زیاد، کمی دشوار است تعریف خاص و جامعی برای فرآورده‌های گوشتی ارائه بدهیم. این محصولات که از گوشت قرمز و طیور و یا ترکیب هر دو تهیه می‌شوند، بر اساس شکل، نوع و مقدار گوشت، همچنین از نظر فناوری تولید،  تقسیم‌بندی می‌شوند. در این مقاله قصد داریم شما را با انواع فرآورده‌های گوشتی آشنا کنیم. لطفا با ما همراه باشید.

دسته‌بندی فرآورده‌های گوشتی

شاید برایتان جالب باشد که بدانید، قدمت صنعت گوشت که از قدیمی‌ترین صنایع شناخته شده در جهان است به  ۱۲۰۰۰ سال قبل و دوره پایان یخبندان می‌رسد.

حدود سال ۵۸۹ قبل از میلاد بود که چینی‌ها توانستند نوعی سوسیس نیمه‌خشک به نام لاپچنگ تولید کنند. این سوسیس از قطعات کوچک گوشت گوسفند، نمک، شکر، پیازچه، فلفل و پروتئین سویا تشکیل می‌شد و بعد به کمک آتش خشک شده و در نهایت فرآیند رسیدن روی آن صورت می‌گرفت.

برگردیم به مسئله‌ی خودمان،

به فرآورده‌هایی که حداقل 50 درصد آن‌ها را گوشت تشکیل می‌دهد فرآورده‌های گوشتی می‌گویند که به طور کلی به دو گروه تقسیم می‌شوند:

۱_  فرآورده‌های خردشده

۲_  فرآورده‌های خردنشده

محصولات خردنشده، به گروهی از فرآورده‌ها گفته می‌شود که قطعات آن‌ها بزرگ باشد مثل بیکن

و محصولات خردشده فرآورده‌هایی هستند که گوشت در آن‌ها کاملاً نرم و خرد شود، مثل فرانکفورتر یا هات‌داگ.

همچنین از نظر فناوری تولید، فرآورده‌های گوشتی به ۴ دسته تقسیم می‌شوند:

۱_  فرآورده‌های خام یا تخمیری

۲_  فرآورده‌های حرارت‌دیده

۳_  فرآورد‌ه‌های پخته

۴_  گوشت عمل‌آمده

البته اغلب محصولات تولیدشده در کارخانجات فرآورده‌های گوشتی ایران از نوع حرارت‌دیده هستند.

با ما همراه باشید تا تعدادی از فرآورده‌های گوشتی را به شما معرفی کنیم.

بیشتر بخوانید: طریقه مصرف سوسیس فرانکفورتر

1- سوسیس

سوسیس یکی از قدیمی‌ترین اشکال فرآورده‌های گوشتی حدود 3000 سال قبل از میلاد توسط سومریان ابداع شده است. بنا بر تحقیقاتی بابلی‌ها و چینی‌ها حدود 1500 سال قبل از میلاد  سوسیس مصرف می‎کردند. قدمت این صنعت در ایران به سال ۱۳۲۱ می‌رسد.

هر 100 گرم سوسیس حاوی 12g  پروتئین، 2g کربوهیدرات، 189mg پتاسیم، 848mg سدیم، 71mg کلسترول، 27g چربی و 300  کیلوکالری انرژی است.

2- کالباس

کالباس از اعضای خانواده سوسیس است که معمولا برش‌خورده و سرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. از نظر تکنولوژی، کالباس و سوسیس تفاوت چندانی ندارند بلکه تفاوت آن‌ها در قطر، درصد رطوبت، مقدار و نوع گوشت، چربی، فرمول مواد افزودنی و چاشنی و ادویه‌جات است.

برای ماندگاری کالباس و سوسیس نگهدارنده‌هایی مثل نیتریت سدیم و نمک به کار گرفته می‌شود. این مواد مانع از رشد میکروب‎ها به ویژه انواع بی‌هوازی مانند کلستریدیوم می‌شوند.

هر 100 گرم کالباس حاوی 13g  پروتئین، 2/3g کربوهیدرات، 202mg پتاسیم، 1293mg سدیم، 55mg کلسترول،  32g چربی و 353  کیلوکالری انرژی است.

3- همبرگر

یکی دیگر از فرآورده‌های گوشتی پرطرفدار همبرگر است. همبرگر به عنوان فرآورد‌ه‌ای غیربومی و غیرسنتی با ماده اولیه گوشت، تنوع بسیار بالایی دارد و از محبوب‌ترین مواد غذایی برای غذاهای فوری محسوب می‌شود. این فرآورده از گوشت چرخ‌کرده انواع حیوانات گوشتی به همراه چربی ، پیاز ، مواد اتصال‌دهنده، پرکننده، ادویه‌جات و غیره تولید می‌شود. آن‌ها را در قالب شکل می‌دهند و باید پیش از خوردن سرخ یا کباب شوند.

هر 100 گرم همبرگر حاوی 17g  پروتئین، 24g کربوهیدرات، 226mg پتاسیم، 414mg سدیم، 47mg کلسترول، 14g چربی و 294  کیلوکالری انرژی است.

4- ژامبون

اغلب مردم فکر می‌کنند که ژامبون و کالباس تفاوتی ندارند. اما در واقع این دو ماده غذایی لذیذ تفاوت‌هایی با هم دارند. ژامبون برگرفته از لغتی فرانسوی است. در فرآیند تولید از گوشت ران حیوانات استفاده می‌کنند و برای افزایش ماندگاری به ژامبون نمک و مواد نگهدارنده افزوده می‌شود. در کشور ما به کالباس‌هایی که تا ۷۰ درصد گوشت دارند به اشتباه ژامبون می‌گویند، اما تفاوت ژامبون با کالباس در درصد گوشت این دو نیست. ژامبون خود انواع مختلفی دارد:

1. ژامبون بوقلمون
2. ژامبون پپرونی
3. ژامبون گوسفندی
4. ژامبون گوساله
5. ژامبون مرغ
6. ژامبون مرغ و قارچ

هر 100 گرم ژامبون حاوی 21g  پروتئین، 1/5g کربوهیدرات، 287mg پتاسیم، 1203mgسدیم، 53mg کلسترول، 6g چربی و 145  کیلوکالری انرژی است.

نظر کارشناسان تغذیه درباره مصرف فرآورده های گوشتی

در سال‎های اخیر در مورد عدم استفاده از سوسیس و کالباس در مطبوعات و تلویزیون، مطالبی مطرح شده و استفاده از این محصولات را عامل بیماری‌های گوارشی عنوان کرده‌‎اند. به رغم این اطلاعات اشتباه فرآورده‌های گوشتی همان‎طور که در بالا اشاره کردیم ارزش غذایی بالایی دارند.

به طورمثال آلمان بزرگترین تولیدکننده فرآورده‎های گوشتی، با بیش از هزار نوع محصول و با وجود سرانه مصرفی بیش از 40 کیلوگرم در سال نه تنها با رشد بیماری‎های گوارشی و سرطانی مواجه نبوده، بلکه این صنعت را به یکی از صنایع اساسی و مادر خود اعلام کرده است.

سخن نهایی

فرآورده‌های گوشتی با تنوع بسیار بالا یکی از راهکارهای مناسب در زمانی است که فرصت کافی برای تهیه غذا ندارید. این فرآورده‌ها به دلیل سهولت پخت و مصرف، در کشورهای جهان به ویژه کشورهای صنعتی که افراد آن‌ها ساعات زیادی را مشغول به کار هستند، جایگاه ویژه‌ای دارند. در این مقاله سعی کردیم شما را با تاریخچه و انواع فرآورده‌های گوشتی و ارزش غذایی آن‎ها آشنا کنیم.